Dossier: auto in privé rijden of op de zaak zetten?

Een vraag die veel ondernemers zich stellen als er gedacht wordt aan de aanschaf van een auto is: zal ik de auto in privé kopen of door de zaak laten betalen? Vaak kies je voor de voordeligste optie, maar is dit dan ook de beste? Het is namelijk ook van belang om de IB en VPB mee te nemen in de beslissing.

Als IB-ondernemer mag je op de auto voor de IB en de BTW een vermogensetiketje plakken. Dit hoeft overigens niet hetzelfde etiket te zijn. Je mag dus de auto voor de IB op de zaak zetten en voor de BTW privé houden.

Inkomstenbelasting en keuzevermogen
Voor de IB geldt de hoofdregel dat je een auto op de zaak mag zetten als er sprake is van keuzevermogen. Als je de auto niet meer dan 10% voor jouw onderneming gebruikt, hoort de auto verplicht tot het privévermogen. Gebruik je de auto meer dan 10% voor de eigen onderneming, dan is er sprake van keuzevermogen en mag je dus zelf kiezen of je de auto op de zaak zet of niet. Maar als je de auto voor meer dan 90% voor jouw onderneming gebruikt, ben je verplicht om de auto op de zaak te zetten.

Let op: ondergrens van 500 km privé
In 2001 heeft de Hoge Raad beslist dat als een auto voor niet meer dan 500 kilometer privé wordt gebruikt, deze automatisch tot het zakelijk vermogen moet worden gerekend. Pas bij een gebruik van meer dan 500 kilometer privé mag je kiezen. De Hoge Raad heeft wel al geoordeeld dat de 500-kilometergrens geldt voor het verplichte privévermogen, maar moet zich nog wel buigen over de vraag of als er minimaal 500 kilometer zakelijk is gereden er sprake is van verplicht zakelijk vermogen.

Vpb en auto
Voor de Vpb (Vennootschapbelasting) geldt zoals gezegd de vermogensetiketteringsregels niet. Iedere auto die op de balans staat, is in principe zakelijk. Deze keuze moet blijken uit jouw administratie. Voor de IB-ondernemer blijkt de keuze uit het feit dat je ervoor kiest om bepaalde kosten al dan niet af te trekken in de jaarrekening en de aangifte IB. Ook kan de keuze blijken uit de aanvraag van bepaalde fiscale faciliteiten. De auto kan in principe niet op de naam van het bedrijf worden gezet, maar staat op jouw naam privé. Bij een Vpb-plichtige onderneming blijkt de keuze uit het feit dat de auto op naam van de bv wordt gezet in het kentekenregister van de RDW.

Voordelen auto van de zaak
Je kunt de kosten van de winst aftrekken. Denk aan afschrijving, brandstofkosten, onderhoudskosten, MRB, parkeerkosten en verzekeringspremies. Ook financieringskosten en leasekosten mogen in aftrek brengen. Daarnaast kunt u wellicht ook een beroep doen op de kleinschaligheidsinvesteringsaftrek, de milieu-investeringsaftrek, de subsidieregeling emissieloze bedrijfsauto’s en de grijskentekenregeling.

Nadelen auto van de zaak
Let op de volgende zaken:

• een eventuele bijtelling voor het privégebruik van de auto van de zaak;
• het betalen van belasting een eventuele boekwinst bij verkoop;
• minder financieringsruimte als je de auto leaset.

Wanneer is het nu voordelig een auto op de zaak te zetten en wanneer juist niet?
Dit ligt natuurlijk aan de omstandigheden en er is dan ook geen eensluidend advies te geven, maar er zijn wel een aantal praktische handvatten te geven voor de afweging.

Deze volgen hieronder:

• Het aantal te rijden kilometers: hoe meer privékilometers er worden gereden, hoe voordeliger het is om in een auto van de zaak te rijden. De bijtelling weegt dan waarschijnlijk ruimschoots op tegen de kosten die je anders in privé had gehad. Hoe meer zakelijke kilometers je rijdt, hoe voordeliger het is om in een privéauto te rijden als de vergoeding opweegt tegen de kosten.
• Kosten: hoe hoger de kosten van een auto, hoe voordeliger het is om deze op de zaak te zetten. Je mag deze kosten dan namelijk aftrekken. Bij een privéauto mag u deze kosten niet aftrekken.
• Leeftijd: bij een nieuwe auto is de bijtelling gebaseerd op de nieuwprijs, bij een gebruikte auto van 1 tot en met 14 jaar oud ook. In het geval van een auto op leeftijd is het dan maar de vraag of de langdurige bijtelling op basis van de nieuwprijs opweegt tegen de werkelijke kosten. Dit kan een reden zijn om de auto privé te houden. Bij een auto van 15 jaar of ouder moet echter slechts over de dagwaarde worden bijgeteld. Dan kan het voordeliger zijn om de auto op de zaak te zetten. Voor een IB-ondernemer geldt sowieso de regel dat de bijtelling nooit meer kan zijn dan de werkelijke kosten.
• Milieuvoordeel: Voor een elektrische auto van de zaak geldt nog tot 2026 een aantrekkelijker bijtellingstarief. (2023: 16% tot een bedrag van € 30.000, daarboven geldt het normale bijtellingstarief van 22%).
• Grijs kenteken: als IB-ondernemer kun je de grijskentekenregeling gebruiken voor een privéauto. Een VPB-onderneming kan de grijskentekenregeling alleen gebruiken voor een auto van de zaak. De regeling vervalt als het goed is per 1 januari 2025.
• Investeringsaftrek: de diverse aftrekposten (KIA, MIA, EIA) gelden alleen voor een auto van de zaak. Het moet dan wel gaan om een auto die alleen bestemd is voor beroepsvervoer. Voor sommige personenauto’s (zoals waterstofauto’s) kun je nog wel MIA krijgen. Voor de elektrische auto is de MIA dit jaar vervallen.

Dga met auto van de zaak
Ben je een dga met een auto van de zaak dan mag je de bijtelling op het gebruikelijk loon in mindering brengen. De bijtelling wegens privégebruik wordt namelijk gezien als loon in natura. Dit betekent dus dat je het loon in geld lager kunt vaststellen als je meer dan 500 privékilometers maakt met de auto van de zaak. Voor een auto met een cataloguswaarde van bijvoorbeeld € 50.000 en een bijtelling van 22%, scheelt dit dus € 50.000 x 22% = € 11.000. Met een vereist gebruikelijk loon van € 51.000 dit jaar kom je dan dus uit op een loon van € 40.000.

Welke kilometers zijn privékilometers?
Natuurlijk blijven er in de praktijk vaak discussiepunten met betrekking tot de vraag of er sprake is van zakelijke kilometers of privékilometers. Is een rit naar de golfbaan of een voetbalstadion nu wel of niet zakelijk. Veel ondernemers zullen zeggen dat dit een zakelijke rit is als men er komt voor representatie of om klanten te werven. De inspecteur kan hier echter anders over denken. Om discussie te voorkomen is het advies om goed bij te houden wie je daar ontmoet en welk voordeel jouw onderneming hierdoor heeft gehad.

Porsche van de zaak
In een rechtszaak waarbij een ondernemer met zijn Porsche van de zaak het circuit van Hockenheim in Duitsland bezocht gaf de rechter zijn oordeel aan de hand van de volgende vragen:

• Wat is uw doelgroep?
• Weet u vooraf of uw doelgroep daar aanwezig is?

De ondernemer werkte voor gemeentes. De aanwezigen op het circuit waren uitgenodigd op het circuit omdat ze een Porsche hadden gekocht. De ondernemer kon dus niet hard maken dat hij het circuit had bezocht, omdat er veel gemeenteambtenaren waren. De kilometers naar het circuit moesten dan ook volgens de rechter worden aangemerkt als privékilometers. Hierdoor moest de ondernemer rekening houden met een bijtelling voor de Porsche.